‘‘ยทิ ขตฺติโย ภวติ ภูมิปติ,

อวิเภทิยาสฺส ปริสา ภวติ;

สมโณ จ โหติ วิรโช วิมโล,

ปริสาสฺส โหติ อนุคตา อจลา’’ติฯ

(28-29) ปหูตชิวฺหาพฺรหฺมสฺสรลกฺขณานิ

[236] ‘‘ยมฺปิ , ภิกฺขเว, ตถาคโต ปุริมํ ชาติํ ปุริมํ ภวํ ปุริมํ นิเกตํ ปุพฺเพ มนุสฺสภูโต สมาโน ผรุสํ วาจํ ปหาย ผรุสาย วาจาย ปฏิวิรโต อโหสิฯ ยา สา วาจา เนลา กณฺณสุขา เปมนียา หทยงฺคมา โปรี พหุชนกนฺตา พหุชนมนาปา, ตถารูปิํ วาจํ ภาสิตา อโหสิฯ โส ตสฺส กมฺมสฺส กฏตฺตา อุปจิตตฺตา…เป.… โส ตโต จุโต อิตฺถตฺตํ อาคโต สมาโน อิมานิ ทฺเว มหาปุริสลกฺขณานิ ปฏิลภติฯ ปหูตชิวฺโห จ โหติ พฺรหฺมสฺสโร จ กรวีกภาณีฯ

‘‘โส เตหิ ลกฺขเณหิ สมนฺนาคโต สเจ อคารํ อชฺฌาวสติ, ราชา โหติ จกฺกวตฺตี…เป.… ราชา สมาโน กิํ ลภติ? อาเทยฺยวาโจ โหติ, อาทิยนฺติสฺส วจนํ พฺราหฺมณคหปติกา เนคมชานปทา คณกมหามตฺตา อนีกฏฺฐา โทวาริกา อมจฺจา ปาริสชฺชา ราชาโน โภคิยา กุมาราฯ ราชา สมาโน อิทํ ลภติ… พุทฺโธ สมาโน กิํ ลภติ? อาเทยฺยวาโจ โหติ, อาทิยนฺติสฺส วจนํ ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย อุปาสกา อุปาสิกาโย เทวา มนุสฺสา อสุรา นาคา คนฺธพฺพาฯ พุทฺโธ สมาโน อิทํ ลภติ’’ฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ

[237] ตตฺเถตํ วุจฺจติ –

‘‘อกฺโกสภณฺฑนวิเหสการิํ,

อุพฺพาธิกํ [อุพฺพาธกรํ (สฺยา.)] พหุชนปฺปมทฺทนํ;

อพาฬฺหํ คิรํ โส น ภณิ ผรุสํ,

มธุรํ ภณิ สุสํหิตํ [สุสหิตํ (สฺยา.)] สขิลํฯ